Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Булган аймгийн гадаргын усны чанарын 2024 оны 8 дугаар сарын тойм
Булган аймгийн гадаргын усны чанарын
2024 оны 8 дугаар сарын төлөв байдал
1.Гадаргын усны чанар
Тус лаборатори нь усны чанарын хяналт-шинжилгээг хөтөлбөрийн дагуу 8 дугаар сард Булган аймгийн Зүүнтүрүү-Булган, Булган аймгийн Тэшиг сумын Эрин-Тэшиг, Харгал-Тэшиг, Хутаг-Өндөр сумын Эг-Хантай, Сайхан сумын Орхон-Сайхан Хяналт-Тосгоны Сэлэнгэ-Хялганат шинжилгээний 6 цэгээс усны сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо.Тухайн сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Гадаргын усны эрдэсжилт Зүүнтүрүү-Булган 487.3 мг/л, Эрин-Тэшиг 95.9 мг/л, Харгал-Тэшиг 1868.3 мг/л, Эг-Хантай 233.8 мг/л, Орхон-Сайхан 179.5 мг/л, Сэлэнгэ-Хялганат 245.0 мг/л байв.
2024 оны 8 дугаар сард хийсэн Булган аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдээр MNS4586:1998 усны чанарын стандартай харьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ. 1 дүгээр хүснэгт
|
Усны харуулуудын нэр |
Бохирдуулах бодис, мг/л |
||||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
P |
F |
||
1 |
Зүүнтүрүү-Булган |
5.50 |
1.6 |
4.4 |
0.29 |
0.007 |
0.025 |
0.69 |
2 |
Эрин-Тэшиг |
|
|
2.2 |
0.29 |
0.002 |
0.004 |
0.27 |
3 |
Харгал-Тэшиг |
|
|
4.7 |
0.12 |
0.004 |
0.014 |
1.92 |
4 |
Эг-Хантай |
|
|
3.6 |
0.45 |
0.004 |
0.010 |
0.60 |
5 |
Орхон-Сайхан |
6.12 |
3.90 |
2.8 |
0.67 |
0.024 |
0.082 |
0.17 |
6 |
Сэлэнгэ-Хялганат |
|
|
2.2 |
0.38 |
0.005 |
0.016 |
0.38 |
MNS4586:1998 |
6< |
3.0 |
10.0 |
0.50 |
0.020 |
0.100 |
1.50 |
Тайлбар: БХХ5-Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар, илр-илрээгүй.
Зүүнтүрүү гол: Зүүнтүрүү голын хяналтын цэгээс 8 сарын 9 нд сорьц авч, усны химийн найрлага,чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 487.3 мг/л, хатуулаг 4.88 экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 503 μS/cm, аммонийн азот 0.29 мг/л, нитритийн азот 0.007 мг/л, нитратын азот 0.67 мгN/л, эрдэс фосфор 0.025 мг/л байна.
Эрин гол: Эрин голын хяналтын цэгээс 8 сарын 1 нд сорьц авч, усны химийн найрлага,чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 95.9 мг/л, хатуулаг 1.16 экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 101.1 μS/cm, аммонийн азот 0.29 мг/л, нитритийн азот 0.002 мг/л, нитратын азот 0.22 мгN/л, эрдэс фосфор 0.004 мг/л байна.
Харгал нуур: Харгал нуурын хяналтын цэгээс 8 сарын 1 нд сорьц авч, усны химийн найрлага,чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 1868.3 мг/л, хатуулаг 9.00 экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 2322.0 μS/cm, аммонийн азот 0.12 мг/л, нитритийн азот 0.004 мг/л, нитратын азот 0.17 мгN/л, эрдэс фосфор 0.014 мг/л байна.
Эгийн гол: Эгийн голын хяналтын цэгээс 8 сарын 1 нд сорьц авч, усны химийн найрлага,чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 233.8 мг/л, хатуулаг 2.60 экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 249.5 μS/cm, аммонийн азот 0.45 мг/л, нитритийн азот 0.004 мг/л, нитратын азот 0.37 мгN/л, эрдэс фосфор 0.010 мг/л байна.
Орхон гол: Орхон голын хяналтын цэгээс 8 сарын 9 нд сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 179.5 мг/л, хатуулаг 1.80 экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 186.5 μS/cm, аммонийн азот 0.67 мг/л, нитритийн азот 0.024 мг/л , нитратын азот 0.36 мгN/л, эрдэс фосфор 0.082 мг/л байна.
Сэлэнгэ-Хялганат: Сэлэнгэ-Хялганат голын хяналтын цэгээс 8 сарын 2 нд сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 245.0 мг/л, хатуулаг 2.72 экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 273.6 μS/cm, аммонийн азот 0.38 мг/л, нитритийн азот 0.005 мг/л , нитратын азот 0.19 мгN/л, эрдэс фосфор 0.016 мг/л байна.
2.Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ
2024 оны 8 дүгээр сарын 12 ний өдөр Булган аймгийн “Булган Мээж” ХХК-ний төв цэвэрлэх байгууламжийн орох, гарах станцаас нийт 2 сорьц авч хийсэн шинжилгээний үр дүнг MNS 4943:2015 хаягдал усны стандартад заагдсан хүрээлэн буй орчинд нийлүүлж болох хаягдал усан дахь бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээ /ЗДХ/-харьцуулан хүснэгт 1-т үзүүллээ.
Хүснэгт-1 Булган аймгийн хаягдал бохир ус цэвэрлэх байгууламжийн биогенийн агууламж 2- дугаар хүснэгт
Хаягдал бохир ус цэвэрлэх байгууламж |
Сорьц авсан цэг |
рН |
Ж/б мг/л |
БХХ5 мг/л |
ПИЧ мг/л |
P2O5 мг/л |
NH4 мг/л |
NO2 мг/л |
NO3 мг/л |
Цэвэршилт, % |
ТЦБ |
орох |
7.54 |
95.0 |
70.5 |
14.1 |
|
|
49.9% |
||
гарах |
7.37 |
102 |
35.3 |
20.4 |
0.99 |
11.9 |
0.36 |
4.36 |
||
MNS 4943:2015 |
6-9 |
30.0 |
20.0 |
|
1.5 |
15.00 |
Тайлбар: Ж/б-Жинлэгдэх бодис, БХХ5-биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ХХХ-Химийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч
Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд цэвэрлэх байгууламжаас гарч байгаа ус 49.9% -ийн цэвэршилттэй байсан бөгөөд цэвэршүүлээд гарч байгаа хаягдал бохир усны нийт азотын хэмжээ 1.1 дахин их давсан бохирдолтой байна.
БУЛГАН АЙМГИЙН УС ЦАГ УУР, ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ТӨВ